దసరా పండుగనాడు దేశమంతటా రావణ దహన వేడుకలు ఘనంగా జరుగుతాయి. చెడు మీద మంచి సాధించిన విజయానికి సంకేతంగా జరుపుకునే పండుగ. త్రేతాయుగం కాలం నుంచే విజయదశమిని విజయ ప్రస్థానంగా పరిగణించారు. శ్రీరాముడు ఆ రోజే రావణుడిపై దండెత్తి వెళ్లాడట. అందుకే ఈ రోజున రావణాసురుని దిష్టి బొమ్మను తగులబెట్టే సంప్రదాయం ఏర్పడింది. మహార్నవమి నాడు శ్రీరామచంద్రుడు దుర్గాదేవిని ధ్యానించి రావణ సంహారం చేయగా దేవతలు పరమానందభరితులై దేవీ పూజ చేశారు. నాటి నుండి అశ్వీయుజ శుద్ధ పాడ్యమి మొదలు నవమి వరకు దేవీ నవరాత్రులను పదో రోజున విజయదశమిగా జరుపుకోవడం ఆనవాయితీగా వస్తోంది.
రావణ దహనం వెనుక మరో పరమార్థం ఏంటంటే రోజురోజుకీ స్త్రీలపై అత్యాచారాలు పెరిగిపోతున్న ఈ రోజుల్లో పర స్త్రీని తల్లిలా పూజించాలని, లేనిచో రావణుడిలాగా ఏదో ఒక రోజు పాపం పండి దహించుకుపోతారని.. అందువల్ల మనిషిలోని కామ, క్రోధ, మద, మాత్సర్యాలను నశింప చేసుకోవాలని రావణ దహనం సందేశం ఇస్తుంది.
రావణుడికి పూజలు
మనదేశంలో సీతారాములను ఆరాధ్య దైవాలుగా భావించినట్లే మనదేశంలోని కొన్ని ప్రాంతాల్లో రావణుడిని పూజించే సాంప్రదాయం కూడా ఉంది. ఉత్తరప్రదేశ్ లోని కాన్పూర్ లో రావణుడికి ఒక మందిరం ఉంది. అక్కడి వాళ్లంతా దసరా రోజున రావణాసురుడిని పూజిస్తారు. ఆ రోజున ఆయనకి ఇష్టమైన నైవేద్యాలను సమర్పించి ఆలయం తలుపులు మూసి వేస్తారు. మళ్లీ దసరాకి మాత్రమే ఈ ఆలయం తలుపులు తెరవడం విశేషం.
రావణుడి పేరుతో గ్రామం
మధ్యప్రదేశ్ లోని ‘విదిశా’ ప్రాంతంలో రావణుడి పేరున ఓ గ్రామం వుంది. ఈ గ్రామంలో రావణుడికి ఒక ఆలయం ఉంది. ఈ ఆలయంలో రావణుడు శయనిస్తున్నట్లుగా ఉంటాడు. ఆయన విగ్రహం 10 అడుగుల పొడవు ఉండటం ఆశ్చర్యం. ఇక్కడ రావణుడికి అనునిత్యం పూజలు చేస్తారు. ఆయనకి ఇష్టమైన నైవేద్యాలను సమర్పిస్తారు. అక్కడి వాళ్లంతా రావణుడిని ‘రావణ బాబా’ అని పిలుస్తూ తమ కష్టనష్టాలు చెప్పుకుంటూ ఉంటారు. ఇలా అక్కడి ప్రాంతం వారి కష్టాలను ఆ రావణ బాబా తెరుస్తాడు అనే నమ్మకం కూడ ఉంది. ఏది ఏమైనా దసరా సంస్కృతిలో రావణ దహన సంప్రదాయం తరతరాలుగా కొనసాగుతోంది.