స్నాన, దాన, జపాలు, పూజలు, ఉపవాస వ్రతాలు, దీపాలు వెలిగించడం, వనభోజనాలు వంటి వాటిని చేయడం వల్ల జన్మజన్మల పాపాలను ప్రక్షాళన చేసి అనంతమైన పుణ్యఫలాలను ప్రసాదించే మహిమాన్వితమైన మాసం “కార్తీకమాసం’. చాంద్రమానం ప్రకారం కార్తీకమాసం ఎనిమిదవది. శరదృతువులో రెండో మాసం. ఈ మాసంలోని పూర్ణిమ నాడు చంద్రుడు కృత్తికా నక్షత్ర సమీపంలో సంచరిస్తూ ఉండడం వల్ల ఈ మాసానికి “కార్తీకమాసం” అని పేరు వచ్చింది.
“న కార్తీక నమో మాసః
న దేవం కేశవాత్పరం!
నచవేద సమం శాస్త్రం
న తీర్థం గంగాయాస్థమమ్”
అని స్కంద పురాణంలో పేర్కొనబడింది. అంటే “కార్తీకమాసానికి సమానమైన మాసము లేదు. శ్రీమహావిష్ణువుకు సమానమైన దేవుడు లేడు. వేదముతో సమానమైన శాస్త్రము లేదు గంగతో సమానమైన తీర్థము లేదు.” అని అర్ధం.
శివునికి ప్రీతిపాత్రమైన మాసం కార్తీక మాసం. ప్రతి ఏటా దీపావళి వెళ్ళిన మరుసటి రోజు నుంచి అతి పవిత్రమైన కార్తీక మాసం ప్రారంభమవుతుంది. ఈ మాసంలో భక్తులంతా నిత్యం భోళాశంకరుని నామాన్ని స్మరిస్తూ ఉంటారు. పురాణ కాలంనుంచీ ఈ మాసం ఓ ప్రత్యేకతను సంతరించుకుంది. హరిహరాదులకు ప్రీతిపాత్రమైన ఈ మాసంలో భక్తకోటి యావత్తూ కఠిన నిష్ఠతో చేపట్టే నోములకు ఎంతో ప్రాధాన్యం ఉంది. ఈ మాసంలో పాఢ్యమి, చవితి, పౌర్ణమి, చతుర్దశి, ఏకాదశి, ద్వాదశి తిధుల్లో శివపార్వతుల అనుగ్రహం కోసం మహిళలు పూజలు చేస్తుంటారు.
కార్తీక మాసం… ముఖ్యమైన పండగలు, తిథులు
24 -10- 2022… సోమవారం ఆశ్వీజ బహుళ చతుర్దశి తత్కాల అమావాస్య (దీపావళి అమావాస్య)
25- 10 -2022… మంగళవారం సూర్యగ్రహణం
26- 10- 2022… బుధవారం కార్తీక శుద్ధ పాడ్యమి( కార్తీకమాసం ప్రారంభం) ఆకాశదీప ప్రారంభం
27-10-2022… గురువారం భగినీహస్త భోజనాలు(యమ విదియ)
29- 10- 2022… శనివారం కార్తీక శుద్ధ చవితి ( నాగుల చవితి)
7 -11- 2022… కార్తీక సోమవారం రెండో సోమవారం
14 -11 -2022… కార్తీక సోమవారం మూడో సోమవారం
21 -11 -2022… కార్తీక సోమవారం నాలుగో సోమవారం
4- 11- 2022… శుక్రవారం కార్తీక శుద్ధ ఏకాదశి
5- 11- 2022… శనివారం కార్తీక శుద్ధ ద్వాదశి (క్షీరాబ్ది ద్వాదశి)
8- 11 -2022… మంగళవారం కార్తీక శుద్ధ పౌర్ణమి
23- 11- 2022… బుధవారం కార్తీక బహుళ అమావాస్య( కార్తీకమాసం ముగింపు)
24 11 2022… గురువారం మార్గశిర శుద్ధ పాడ్యమి (మార్గశిర మాసం ప్రారంభం)
